آغاز به كار بازار ثانویه ارز

به گزارش خبرگزاری صداو سیما ، دوازدهم تیر امسال مسعود كرباسیان؛ وزیر امور اقتصادی و دارایی اعلام كرد ساز و كارهای لازم برای عرضه ارز توافقی تدارك دیده شده است و ظرف 48 ساعت آینده بازار ثانویه ارزی تشكیل می‌شود.
در عین حال، یك روز بعد ولی الله سیف؛ رییس كل بانك مركزی از ایجاد رسمی این بازار خبر داد و گفت: با پیگیری اقداماتی كه در رابطه با ساماندهی بازار ارز انجام شد، خوشبختانه بازار ثانویه كار خود را شروع كرد كه ارز آن از محل 20 درصد صادرات كالاهای غیرنفتی كه عمدتا شامل بخش خصوصی و اقلام خُرد است تامین می شود.
سیف گفت: روال بازار ثانویه اینگونه است كه وارد كننده با صادركننده تفاهم می كند و با ثبت این تفاهم در سامانه جامع تجارت این كار می تواند عملیاتی شود در مرحله بعدی وارد كننده با مراجعه به بانك گواهی ثبت آماری خود را می گیرد و سپس با مراجعه به صادركننده مربوط، توافق نهایی خود را انجام می دهد؛ این توافق هم در سامانه جامع تجارت ثبت و عملیاتی می شود.
وی افزود: با این اقدام بازار ثانویه ارز می‌تواند ساماندهی شود، البته با فعال شدن این بازار و آرامشی كه در این بازار ایجاد می شود می توانیم برای رفع بعضی از ابهامات موجود اقدامات دیگری را نیز انجام دهیم.
سیف ادامه داد: در بازار ثانویه نیز نرخ ارز متناسب با عرضه و تقاضا خواهد بود و بر همان اساس عمل می شود. البته تبادل ارز برای مصارف دیگر نیز به تدریج به بازار ثانویه محول خواهد شد، اما در شروع به واردات كالا و خدمات اختصاص دارد. همچنین اینكه كسانی كه بخواهند ارزی بیشتر از آنچه كه دولت به آنها تخصیص می دهد دریافت كنند نیز برای تامین آن از بازار ثانویه، در مراحل بعدی تعریف خواهد شد.
رئیس كل بانك مركزی گفت: در ارتباط میان صادركننده و وارد كننده، صرافی ها نیز می توانند ایفای نقش كنند و ممكن است یك صادركننده كل ظرفیتی كه برای عرضه به این بازار دارد از طریق صرافی ها عرضه كند كه هیچ مانعی در اینباره وجود ندارد و می‌تواند مبنای كار باشد. البته قیمت‌گذاری آن تابع عرضه و تقاضا و هیچ محدودیتی نخواهد داشت.
سیف افزود: در بازار ثانویه، ارز به صورت فیزیكی تحویل نمی شود؛ بلكه از حساب های صادر كننده به مقصدی كه وارد كننده برای واردات كالا نیاز دارد پرداخت می شود. در همین حال، مدیركل سیاست ها و مقررات ارزی بانك مركزی از آغاز به كار بازار ثانویه ارز از امروز سه‌شنبه خبر داد.
مهدی كسرایی پور؛ مدیركل سیاست ها و مقررات ارزی بانك مركزی با اعلام این خبر، افزود: با انجام معاملات مربوط به 20 درصد صادرات غیر نفتی و اختصاص ارز آن به واردات كالاهای مصرفی در سامانه نیما، به طور خودكار اطلاعات مربوط به نرخ توافق شده‌ مبادله ارز در سامانه اطلاعات بانك مركزی موسوم به سنا قابل دسترس خواهد بود.
وی درباره ساز و كار تعیین نرخ و مبادله ارز در بازار ثانویه گفت: صادر كنندگان می توانند ارز حاصل از 20 درصد صادرات غیر نفتی را با واردكنندگان كالاهای دسته سوم مبادله كنند.
مدیركل سیاست ها و مقررات ارزی بانك مركزی، گفت: دو طرف می‌توانند هم از سامانه های تجارت وزارت صنعت، معدن و تجارت استفاده كنند كه در این صورت ارز و ریال و امتیاز واردات صادركننده مورد مبادله قرار می‌گیرد و یا اینكه این امكان در سامانه نیما نیز وجود دارد كه این بخش از صادركنندگان بتوانند ارز خود را در سامانه نیما به نرخ رقابتی كه به صورت عرضه و تقاضا تعیین می‌شود بفروشند.
كسرایی پور گفت: صرافی‌ها نیز به عنوان واسطه بین واردكننده و صادركننده عمل می‌كنند و برای نرخ توافقی بازار ثانویه سقفی تعیین نشده است. وی پیش‌بینی كرد: ایجاد بازار ثانویه بتوانند نرخ‌های بازار غیر رسمی را كنترل كند.
یكی از مسائلی كه در هفته های اخیر و پس از آغاز به كار سامانه نیما مطرح بود، بحث شفافیت بود به نحوی كه برخی معتقد بودند به دلیل نرخ گذاری یكسان ارز در این سامانه و اختصاص آن به تمامی واردكنندگان، در هفته های اخیر میزان ثبت سفارش ها به بالاترین حد خود رسیده و برخی با ثبت سفارش كالاهای غیرضرور، از نوعی رانت ارزی برخوردار شدند. كارشناسان با تاكید بر لزوم ایجاد نرخ دوم ارز، از دولت خواستند در این زمینه اقداماتی را داشته باشد كه حاصل آن راه اندازی بازار ثانویه ارز در كشور و آغاز به كار آن در روز جاری است.