وزیر كشور با بیان اینكه یكی از پروتكل های ستاد بحران آسیب شناسی كمك رسانی است، تاكید كرد: بلافاصله پس از زلزله با توجه به تجربیات پروتكل ها به روز می شود و در قانون جدید هم برخی اختیارات ستاد بحران افزایش خواهد یافت و تغییر می‌كند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما به نقل از شبكه خبر، وزیر كشور در برنامه «تیتر امشب» اقدامات نهادها و دستگاه های حاكمیتی در خصوص رفع مشكلات زلزله‌زدگان استان كرمانشاه را تشریح كرد.
دكتر عبدالرضا رحمانی فضلی در آغاز گفت: ما در ابتدا چون تلویزیون و شبكه خبر مركز زمین‌لرزه را عراق عنوان كرد، فكر نمی‌كردیم این‌قدر خسارات وسیع باشد، پس از چند دقیقه كه وضعیت مشخص شد، بلافاصله از منزل به وزارت كشور رفتیم و ساعت 11 شب، ستاد مقابله با بحران را تشكیل دادیم. تلفن‌ها قطع بود، فرمانداران در میان مردم بودند و ارتباط‌گیری قطع بود. نهایتاً با حجم خسارات، برآوردی دستمان آمد.
وزیر كشور افزود: اولین اولویت ما باز كردن راه‌ها بود. ارتش و پیمانكاران را بسیج كردیم تا جاده‌هایی كه به خاطر ریزش كوه بسته‌شده بود، باز كنند. اولویت دوم ما، رساندن نیروهای امدادی به صحنه بود تا كسانی كه زیر آوار بودند نجات پیدا كنند. شبانه هواپیما گرفتیم و مسئولان را به منطقه فرستادند. تا ساعت 4 هواپیما
ما در ابتدا چون تلویزیون و شبكه خبر مركز زمین‌لرزه را عراق عنوان كرد، فكر نمی‌كردیم این‌قدر خسارات وسیع باشد، پس از چند دقیقه كه وضعیت مشخص شد، بلافاصله ستاد مقابله با بحران را تشكیل دادیم؛ فرمانداران در میان مردم بودند و ارتباط‌گیری قطع بود.
پرواز كردند. همان لحظه به هلی‌كوپترها اعلام آمادگی كردیم تا با طلوع آفتاب پرواز كنند. تا 6 صبح همه بیدار بودند و تمام هماهنگی‌ها صورت گرفت.
وزیر كشور گفت: ما بحران را از تهران هدایت می‌كردیم ولی كمیته‌ها در استان و شهرستان‌ها تشكیل شده بود. امكانات محلی و توان آن‌ها مطرح بود. مردم نقش اساسی در نجات زیر آوار ماندگان داشتند.
وی گفت: در اولین پرواز 19 هلی‌كوپتر پرواز كردند و خود را به محل رساندند. حجم خرابی‌ها بسیار سنگین بود. در زلزله 1930 روستا و 7 شهر خسارت دید كه پراكندگی بسیار زیادی داشت. لحظات اول، امكانات امدادی به صحنه رسید و جاده‌ها باز شد. خودم ساعت 1 به محل رسیدم، سرپل ذهاب بیشترین خرابی‌ها را داشت. مردم بسیار مضطرب بودند. همه گریه و گلایه می‌كردند و صحنه ناراحت‌كننده بود. در روز اول 7 هزار نفر منتقل شدند و پشت منطقه زلزله‌زده رفتند. بخشی به كرمانشاه، همدان، تهران و استان البرز منتقل شدند. در بیمارستان كرمانشاه، مردم را در صحن بیمارستان درمان می‌كردند. آب، برق و گاز قطع شد تا از آتش‌سوزی وسیع جلوگیری شود. ما نگران پمپ‌بنزین‌ها و سدها بودیم. شبانه دستور كنترل سدها را به وزارت نیرو داده بودیم.
اولین اولویت ما باز كردن راه‌ها بود؛ ارتش و پیمانكاران را بسیج كردیم تا جاده‌هایی كه به خاطر ریزش كوه بسته‌شده بود، باز كنند. اولویت دوم ما، رساندن نیروهای امدادی به صحنه بود تا كسانی كه زیر آوار بودند نجات پیدا كنند.
او افزود: بلافاصله در محل حاضر شدیم. پس‌لرزه مرتب می‌آمد و مجبور شدیم در صحن حیاط جلسه برقرار كنیم. مقرر شد تا شب چادر برسد. همان شب 20 هزار چادر رسید و هم‌اكنون تا 80 هزار چادر رسیده است. برق قطع بود ولی تا آمد، نمی‌توانستند وصل كنند چون تیرها افتاده بود و برق‌گرفتگی اتفاق می‌افتاد. در مسیر ثلاث باباجانی حركت كردیم. در روستاها امكانات نرسیده بود. تصمیم گرفته شد مسئولیت در شهر با ارتش باشد و توزیع آب و امكانات با ارتش باشد. در روستاها، كار به عهده سپاه شد. زمان می‌برد تا امكانات به محل برسد. تا حدود 7 شب در منطقه بودم و بعد به كرمانشاه برگشتیم.
وزیر كشور گفت: آن شب جلسه ستاد را برای سومین بار در كرمانشاه گذاشتیم و تا 11 شب تصمیمات اتخاذ شد. هماهنگی‌ها بسیار خوب بود. دستگاه‌ها سر موقع آمدند. با توجه به وسعت منطقه كارها خیلی خوب بود. مردم هم مرتب و منظم بودند. یكی از ضعف‌ها
تصمیم گرفته شد مسئولیت در شهر با ارتش باشد و توزیع آب و امكانات با ارتش باشد؛ در روستاها، كار به عهده سپاه شد.
پراكندگی اطلاعات با توجه به شبكه‌های اجتماعی بود. جمع‌بندی من از این شبكه‌ها، 80 درصد مثبت بود و 20 درصد برخی شایعه‌سازی و بزرگنمایی كردند. برخی هم نمی‌دانستند چطور اطلاع‌رسانی كنند و بر اضطراب‌ها افزودند. ما باید اول شرایط را آرام كنیم كه صدا و سیما این را جبران می‌كرد.
وزیر كشور گفت: مرتب با قائم‌مقام صدا و سیما تماس داشتم. نزدیك به 2 هزار نفر از زیر آوار بیرون آمدند. اگر كوتاهی می‌شد، تعداد جان‌باختگان خیلی زیاد می‌شد. تا 12 و نیم شب روز اول را در ستاد بودیم و توانستیم اطمینان نسبی بدهیم. هرچند در برخی جاها كمبودهایی بود. در روز دوم آقای رئیس‌جمهور در منطقه حضور یافت كه كار بسیار خوبی بود. با من مشورت كردند و توصیه
یكی از ضعف‌ها پراكندگی اطلاعات با توجه به شبكه‌های اجتماعی بود. جمع‌بندی من از این شبكه‌ها، 80 درصد مثبت بود و 20 درصد برخی شایعه‌سازی و بزرگنمایی كردند. برخی هم نمی‌دانستند چطور اطلاع‌رسانی كنند و بر اضطراب‌ها افزودند. ما باید اول شرایط را آرام كنیم كه صدا و سیما این را جبران می‌كرد.
كردم تشریف بیاورند، تا هم دستورات مؤثرتری بدهند و هم مردم ببینند و آرام شوند. دیدم برخی تفسیرها و تحلیل‌هاست. در سرپل ذهاب دیدم مطرح‌شده كه وقتی رئیس‌جمهور سخنرانی می‌كردند، برخی گفتند فلان دستگاه‌ها نبودند و ارتش بودند. بله، چون ما تقسیم‌كار كرده بودیم سپاه به روستاها برود، طبعاً در شهر نبود.
وزیر كشور افزود: بحث دیگر ما امنیت بود. تجربه نشان می‌دهد در این مواقع، سرقت و ناامنی داریم كه نگرانی مردم را دوچندان می‌كند. همان شب، نیروی انتظامی، نیروهای ویژه را اعزام كردند و تقریباً هیچ مشكل امنیتی و ناامنی خارج از نرم معمول نداشتیم. رسانه‌ها طوری مطرح كردند كه راهزن‌ها دارند غارت می‌كنند. اصلاً صحبت راهزن نبود. این مردم نگران بودند و نیاز داشتند و طبیعتاً جلوی ماشین‌ها را می‌گرفتند و می‌گفتند ما وسایل نیاز داریم اینجا خالی كنید. مردم استان كرمانشاه، شهید داده و پاسدار اصلی مرزها هستند. این كلمات ظلم به مردم آنجاست. در برخی جاها مردم مشكلات داشتند و شرایطی بود كه نیاز داشتند به وسایل. نیروی انتظامی كمك كرد تا توزیع وسایل به‌درستی صورت گیرد.
روز دوم آقای رئیس‌جمهور با من مشورت كردند و توصیه كردم تشریف بیاورند، تا هم دستورات مؤثرتری بدهند و هم مردم ببینند و آرام شوند. دیدم برخی تفسیرها و تحلیل‌هاست. در سرپل ذهاب دیدم مطرح‌شده كه وقتی رئیس‌جمهور سخنرانی می‌كردند، برخی گفتند فلان دستگاه‌ها نبودند و ارتش بودند. بله، چون ما تقسیم‌كار كرده بودیم سپاه به روستاها برود، طبعاً در شهر نبود.
وزیر كشور گفت: 40 گروه روانشناسی در منطقه حاضر شدند و كاركردند. برخی مطرح كردند فرماندهی واحد آنجا نبود. این ظلم است. فرماندهی از دقیقه اول در ستاد تشكیل شد. همه دستگاه‌ها عضو ستاد هستند و كاملاً با فرماندهی واحد ملی این كارها مدیریت شد. در سطح استان‌ها هم خودم حضور داشتم و نظارت داشتم. مسئولان آمدند از جمله آقای رئیس‌جمهور و فرماندهی واحد بود. باید وسعت، شدت و حجم را در نظر بگیریم.
نمره اول را به مردم می‌دهم كه با خویشتن‌داری و آرامش بحران را طی كردند. برخی صحنه‌هایی پخش كردند كه كسی داد می‌زند. طبیعی است او نگران است، بچه‌اش فوت كرده و خانه‌اش ویران‌شده، این مسائل طبیعی است. مردم می‌خواستند، طلب می‌كردند، ولی این‌ها به‌قاعده بود.
او افزود: بعد از مردم، به دستگاه‌ها نمره می‌دهم كه به مسئولیت خود عمل كنند. من گروهی را مأمور كردم تمام شرایط را رصد كنند. توزیع یكی از مسائلی است كه باید درباره آن تجدیدنظر شود. برای همه‌چیز پروتكل داریم ولی باید تجدیدنظر شود. درمجموع 15 هزار خانه تخریب شدند كه 11 هزار در روستاها بود. تعداد چادرهای ما بیش از 80 هزار عدد است. چون مردم نگران بودند و نمی‌توانستند وارد خانه شوند. پس‌لرزه می‌آمد. مردم
نیروی انتظامی، نیروهای ویژه را اعزام كردند و تقریباً هیچ مشكل امنیتی و ناامنی خارج از نرم معمول نداشتیم. رسانه‌ها طوری مطرح كردند كه راهزن‌ها دارند غارت می‌كنند. اصلاً صحبت راهزن نبود. این مردم نگران بودند و نیاز داشتند و طبیعتاً جلوی ماشین‌ها را می‌گرفتند و می‌گفتند ما وسایل نیاز داریم اینجا خالی كنید.
نگران بودند. باید كاری كنیم این چادرها در هر شهرستان در انبار باشد و شناسنامه داشته باشد. این‌ها مواردی بوده كه آسیب‌شناسی شده است.
وزیر كشور گفت: ما مجدداً در تهران ستاد را تشكیل دادیم و پس از تشخیص مجدد اولویت‌ها از چادر، تغذیه و آب انجام شد. مردم پای‌كار آمدند و مشكل تغذیه و آب و پتو حل شد. یكی از حسن‌های فضای مجازی، بسیج كردن مردم بود. ضعف ما در آن مرحله چادر بود و بعدش نگرانی برای ساخت مسكن. مرحله اول اسكان اضطراری در چادر بود. مرحله بعد اسكان موقت است كه در جای مطمئن‌تری سكنی بگزینند. بعد هم اسكان دائم است.
او افزود: برآورد همان روز توسط مدیریت بحران و وزارت راه، مسكن و شهرسازی و بقیه بخش‌ها مشخص شد. روز بعد در دولت همه برآورد خسارت‌ها و نیازها را مطرح و تصمیم‌گیری كردیم. تسهیلات و كمك‌های بلاعوض مشخص شد كه سرجمع حدود 1000 میلیارد تومان تخصیص داده شد. بنیاد مسكن اعلام كرد كه اولین قسط را بانك‌ها داده‌اند. با قرارگاه خاتم‌الانبیا طرف قرارداد شد چون در منطقه حاضر است و مشغول كارهای عمرانی است. برخی می‌گویند چرا سپاه مأمور روستاها شد. چون سپاه در همه روستاها پایگاه بسیج دارد. ارتش این‌طور امكانات در روستاها ندارد
مردم پای‌كار آمدند و مشكل تغذیه و آب و پتو حل شد. یكی از حسن‌های فضای مجازی، بسیج كردن مردم بود. ضعف ما در آن مرحله چادر بود و بعدش نگرانی برای ساخت مسكن. مرحله اول اسكان اضطراری در چادر بود. مرحله بعد اسكان موقت است كه در جای مطمئن‌تری سكنی بگزینند. بعد هم اسكان دائم است.
و در پادگان‌هاست. ایده اول این بود كه برای اسكان موقت، منزل اجاره كنند. بنیاد مسكن تجربه خوبی داشت و بحث مسكن موقت و دائم بود. بنیاد مسكن قول داده مساكن موقت را ظرف یك ماه تحویل دهد. ما دیدم ظرف این مدت، دغدغه مردم خیلی كمتر می‌شود. طبیعی است وقتی 100 متر زیربنا داشتند و بروند در یك فضای 15 متری در زحمت می‌افتند ولی این‌ها طبیعی است. به مشكلی برخورد كردیم كه حجم زیاد مردم در آنجا باعث قفل شدن همه‌جاده‌ها شد. مرتب به تلویزیون تماس می‌گرفتم نشان دهید تا مردم ببینید. از كرمانشاه به سمت شهرها و روستاها همه‌جا قفل بود. فرمانده ناجا و سپاه حاضر بودند و سفر رفتند. جانشین ناجا گفت: همه جاده‌ها بسته است و خدمات‌رسانی مختل شده است.
او افزود: مشكل دیگر توزیع اقلام مردمی بود. مردم دلشان می‌خواهد صواب ببرند ولی دچار مشكل شدیم. آقای نجار رئیس ستاد بحران گفت: غذا دارد اسراف می‌شود. همه‌چیز دارد خراب می‌شود. دستور دادیم این‌ها را به انبار پادگان‌های ارتش تحویل دهند. نمی‌شد بگوییم مردم كمك نكنند. هر دستگاهی در محدوده خود ناظر است. وزارت بهداشت
برخی می‌گویند چرا سپاه مأمور روستاها شد. چون سپاه در همه روستاها پایگاه بسیج دارد. ارتش این‌طور امكانات در روستاها ندارد و در پادگان‌هاست.
بستری 1000 نفر را نظارت می‌كند. اقدامات واكسیناسیون و مراقب‌های لازم برای آلودگی‌ها و مسمومیت‌ها را نظارت می‌كند. وزارت راه ناظر بر پیمانكاران خود است ولی درمجموع هر هفته این‌ها وارد ستاد بحران می‌شوند و گزارش می‌دهند و خودم در این ستاد حضور دارم. طبق وظایف این دستگاه‌ها، ما در ستاد بحران هم نظارت می‌كنیم.
وزیر كشور در ادامه گفت: هواشناسی روز دوم اعلام بارندگی كرد. ما گفتیم وسایل گرمایشی، نایلون و مواد غذایی به‌اندازه كافی تأمین شود. الآن این‌ها تأمین‌شده. آن‌ها الآن در ناراحتی‌اند. در چادر هستند و آب دورش جمع شده است. از شهرداری‌ها كمك خواستیم. شهرداری تهران نیرو فرستاد از كلان‌شهرهای دیگر هم نیرو آمد تا آب را كنترل
به مشكلی برخورد كردیم كه حجم زیاد مردم در آنجا باعث قفل شدن همه‌جاده‌ها شد. مرتب با تلویزیون تماس می‌گرفتم نشان دهید تا مردم ببینند كه از كرمانشاه به سمت شهرها و روستاها همه‌جا قفل است. جانشین ناجا گفت: همه جاده‌ها بسته است و خدمات‌رسانی مختل شده است.
كند. امشب از استاندار پیگیری كردم گفتند تا ظهر این مشكلات حل می‌شود. همه چادرها پلاستیك و وسایل گرمایشی دارند.
وزیر كشور در ادامه افزود: مقرر شد روی ساختن خانه‌های 12 تا 16 متری برای مسكن موقت متمركز شویم. مقداری بسیج، كانكس آورده. ولی قرار است انرژی بنیاد مسكن روی مساكن 12 تا 16 متری گذاشته شود. در شهر هم كسی خواست خانه‌ای اجاره كند، دولت هزینه‌اش را تا حد 5 میلیون تومان می‌دهد.
رحمانی فضلی در ادامه افزود: گزارش دادند در قصر شیرین خانه‌های خالی داریم. كسانی كه مایل‌اند از سرپل ذهاب تا قصر شیرین بروند. كسانی كه كارمندند ما سرویس می‌گذاریم آن‌ها را ببرد و بیاورد. ساخت خانه‌های موقت امروز شروع شد. طراحی خانه‌های دائم هم شروع می‌شود. گفته‌اند حداكثر تا یك ماه درگیر خانه‌های موقت هستیم و پس از آن، كار خانه‌های دائم شروع می‌شود. برای ساخت مسكن موقت 2 و 3 میلیون تومان در نظر گرفته شد. 5 تا 6 میلیون تومان برای كمك به معیشت در نظر گرفته شد. 720 میلیارد تومان هم تسهیلات به‌اضافه این ارقام بلاعوض
مهم‌تر از همه، مقام معظم رهبری با تشریف‌فرمایی كار بسیار بسیار مهمی داشتند كه با مردم دیدار داشتند و از نزدیك با آن‌ها صحبت كردند كه باعث تسلی خاطر و اطمینان می‌شود. خود ایشان در دو روز اول،معاون خودشان جناب آقای وحید را فرستادند. همه دستورات را دنبال می‌كردند و پیگیر بودند.
در نظر گرفته شد. این مصوبات بعد از سفر آقای رئیس‌جمهور بود و بلافاصله هم تخصیص‌ها داده شد. آقای لاریجانی در آنجا تشریف بردند. دو گروه را برای نظارت و بازرسی فرستادند. نمایندگان استان آنجا بودند و پیگیر بودند. همان شب بارها به من زنگ زدند.
وزیر كشور گفت: مهم‌تر از همه، مقام معظم رهبری با تشریف‌فرمایی كار بسیار بسیار مهمی داشتند كه با مردم دیدار داشتند و از نزدیك با آن‌ها صحبت كردند كه باعث تسلی خاطر و اطمینان می‌شود. خود ایشان در دو روز اول،معاون خودشان جناب آقای وحید را فرستادند. همه دستورات را دنبال می‌كردند و پیگیر بودند.
او افزود: دوشنبه بعد هم آقای دكتر جهانگیری جمع‌بندی در محل خواهد داشت. ما نمی‌گذاریم در خسارات روحی و مادی تنها بمانند آن‌ها هم بدانند اضطرار زیادی ایجادشده و باید صبر كنند. مردم جلوی بانك‌ها نروند. بنیاد مسكن كسانی كه خانه‌شان خراب‌شده را شناسایی می‌كند و بنیاد مسكن این‌ها را می‌گیرد و بعد كه خانه را ساخت، صاحب‌خانه متعهد می‌شود كه مقدار وام را برگرداند. درزمینهٔ نفت و گازوئیل مشكلی نداریم اخیراً 40 هزار لیتر گازوئیل توزیع شد. 2 هزار تن علوفه رایگان توسط وزارت جهاد كشاورزی توزیع می‌شود. هر نیازی كه باشد همه
متاسفانه حدود 430 نفر از هموطنان جان باختند. كمیته‌ای از دستگاه‌ها تشكیل شد. مردم برخی از جنازه‌ها را سریع دفن كردند. دادستانی مجوز داد پزشك‌های معمولی جواز دفن صادر كنند.آمارهایی كه الآن بیان می‌شود، فكر نمی‌كنیم آمار بیشتر از این شود.
دستگاه‌ها پیگیری می‌كنند. متاسفانه حدود 430 نفر از هموطنان جان باختند. كمیته‌ای از دستگاه‌ها تشكیل شد. مردم برخی از جنازه‌ها را سریع دفن كردند. دادستانی مجوز داد پزشك‌های معمولی جواز دفن صادر كنند.آمارهایی كه الآن بیان می‌شود، فكر نمی‌كنیم آمار بیشتر از این شود.
وزیر كشور گفت: چهره روستاها زمان می‌برد ساخته شود چون تخریب بسیار زیاد است و 11 هزار مورد تخریب كلی شدند. تلاش شده در این مدت آواربرداری انجام شود. یكی از مشكلات این است كه آوارهای موجود اجازه كار را به پیمانكاران نمی‌دهد بعد هم چهره را غم‌انگیز می‌كند. تصور نمی‌كنم آواربرداری بیش از یك هفته طول بكشد. یكی از پروتكل‌های ستاد بحران، آسیب‌شناسی كمك‌رسانی است. بلافاصله پس از زلزله، با توجه به تجربیات، پروتكل‌ها به‌روز می‌شود. در قانون جدید هم برخی اختیارات ستاد بحران افزایش خواهد یافت و تغییر می‌كند.
