مدیركل پایگاه‌های ملی و جهانی در آیین چهاردهمین سالروز ثبت جهانی باغ‌های ایرانی تأكید كرد: اگر باغ فین به‌درستی فهم و بهره‌برداری شود، می‌تواند به الگویی زنده از توسعه شهری مبتنی بر هویت ایرانی ـ اسلامی تبدیل شود.
همزمان با چهاردهمین سالروز ثبت جهانی باغ‌های ایرانی، آیینی باشكوه در فضای دل‌انگیز و طراوت‌بخش باغ جهانی فین كاشان برگزار شد. این مراسم نه‌تنها گرامی‌داشت یك دستاورد جهانی، بلكه فرصتی برای بازخوانی حكمت زیست ایرانی در قالب معماری باغ ایرانی بود.
این مراسم با حضور مسئولان ارشد استانی، استاندار استان اصفهان، مدیركل میراث فرهنگی استان اصفهان، مدیران ملی، فرهیختگان و هنرمندان پژوهشگران و فعالان حوزه فرهنگ و تمدن ایرانی در باغ جهانی فین كاشان برگزار شد.
فرهاد عزیزی زلانی، مدیركل پایگاه‌های ملی و جهانی، در این مراسم با رویكردی راهبردی، باغ فین را فراتر از یك اثر تاریخی دانست و از آن به‌عنوان «الگوی زنده حكمرانی مشاركتی، توسعه پایدار و زیست هویت‌محور در ایران معاصر» یاد كرد.
وی افزود : باغ فین تنها یك بنای تاریخی نیست، بلكه منظومه‌ای زنده از معنا، نظم كیهانی، فلسفه زیستن و معماری هویتی است. تقارن‌ها، پیوند درونی با طبیعت و انسجام فضایی باغ، بازتابی از عقلانیت و نظام زیست ایرانی است.
عزیری گفت : سبك زندگی جاری در این باغ، برگرفته از زیستی حكیمانه و اقلیم‌محور است و می‌تواند پاسخی برای بسیاری از چالش‌های محیط‌زیستی، اجتماعی و فرهنگی عصر حاضر باشد.
مدیركل پایگاه‌های ملی و جهانی با اشاره به وضعیت فضای پیرامونی باغ فین، نسبت به كاهش كیفیت كالبدی، بصری و زیست‌محیطی هشدار داد و گفت: در فصول پرگردشگر، ظرفیت‌برد باغ دچار تنش می‌شود كه نه‌تنها تجربه بازدید را مخدوش می‌كند، بلكه تاب‌آوری اجتماعی و محیطی جوامع مجاور را نیز كاهش می‌دهد.
وی تأكید كرد: سیاست‌گذاری‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شود كه صیانت از میراث جهانی، با بهبود كیفیت زندگی مردم منطقه همراه باشد.
مدیر كل پایگاه‌های ملی و جهانی گفت: باغ فین هنوز جایگاه واقعی خود را در ذهن جامعه و نظام تصمیم‌سازی نیافته است. برای پیوند زنده میان میراث و مردم، به روایتی چندلایه و همه‌جانبه نیاز داریم؛ روایتی كه زیبایی‌شناسی، فلسفه، معماری و حكمت را به زبان امروز بیان كند.
وی افزود: تا وقتی نتوانیم میراث را به آموزش عمومی، دیپلماسی فرهنگی، اقتصاد خلاق و مدیریت شهری پیوند دهیم، این گنجینه‌ها صرفاً در قالب بنا باقی می‌مانند، نه در حافظه زیسته مردم.
عزیزی با اشاره به فعالیت مؤسسات مدنی در كاشان، گفت: نهادهایی، چون احیای فرهنگ كاشان نشان داده‌اند كه حافظه تاریخی در این شهر، همچنان زنده و پویاست.
وی افزود : مدل ساماندهی حریم باغ فین كه پیش‌تر تدوین شده است، با مشاركت جامعه مدنی، شهرداری و وزارت میراث‌فرهنگی، می‌تواند به الگویی نوین از حكمرانی مشاركتی در میراث شهری بدل شود؛ الگویی كه در آن، مردم بازیگر اصلی فرآیند صیانت و توسعه‌اند.
عزیزی همچنین تأكید كرد كه نباید كاشان را صرفاً با باغ فین شناخت و افزود: كاشان، از تپه‌های باستانی سیلك و آیین‌های گلاب‌گیری، تا خانه‌های تاریخی، بازار سنتی، فرش و نظام معماری اصیل. منظومه‌ای از میراث ملموس و ناملموس است.
وی گفت : اگر این اجزا در یك شبكه مفهومی، فرهنگی و گردشگری به هم پیوند بخورند، كاشان می‌تواند به یكی از قطب‌های جهانی میراث زنده بدل شود.
مدیركل پایگاه‌های ملی و جهانی با تأكید بر نگاه راهبردی به باغ فین گفت: اگر این باغ را نه فقط به‌عنوان یك اثر تاریخی، بلكه به‌مثابه الگویی برای زیست معمارانه، حكیمانه و عدالت‌محور ببینیم، آن‌گاه می‌توانیم از آن، مدلی برای توسعه شهری مبتنی بر كرامت انسانی و حافظه فرهنگی بسازیم.
