همكاری شركت‌های صاحب امتیاز شبكه‌های اجتماعی با سرویس امنیتی رژیم صهیونیستی نشان می دهد كه صحبت از گردش آزاد اطلاعات و حمایت از حقوق بشر تنهادر حد شعارهای توخالی است.
طی سال‌های اخیر با رشد شركت‌های حوزه فناوری و ترویج دهنده شبكه‌های اجتماعی همچون متا، برخی دولت‌ها سعی كردند از طرق مختلف با مدیران این پلت‌فرم‌ها ارتباط گرفته یا در داخل ساختار كارشناسی- نظارتی آنها نفوذ كنند. این راهبرد با هدف شناسایی، كنترل و حتی حذف مخالفان سیاسی- عقیدتی از سوی دولت‌های اقتدارگرا دنبال می‌شود.
به عنوان نمونه احمد ابوعمو، كارمند امریكایی- لبنانی توئیتر به جرم جاسوسی برای بدر العساكر یكی از نزدیكان ولیعهد سعودی و انتقال اطلاعات مخالفان حكومت سعودی از سوی هیئت منصفه دادگاه فدرال در كالیفرنیا مجرم شناخته شد. این سیاست تنها در خط مشی چند كشور عربی دیده نمی‌شود؛ بلكه در سیاست‌های متحدان كلیدی واشنگتن نیز به چشم می‌خورد.
در جدیدترین رسوایی مرتبط با شبكه‌های اجتماعی، مسئول سابق واحد سایبری سازمان اطلاعات و امنیت داخلی اسرائیل «شین بت»، در برنامه «ما خفی اعظم» تامر المسحال مجری الجزیره از همكاری سازمان اطلاعات و امنیت داخلی رژیم صهیونیستی با فیس‌بوك برای حذف محتوای ضدصهیونیستی خبر داد. در ادامه این گزارش سعی خواهیم كرد تا به بررسی سابقه سوءاستفاده اسرائیلی‌ها از شبكه‌های اجتماعی برای مقابله با آزادی بیان و جاسوسی از مخالفان رژیم صهیونیستی بپردازیم.
آشكار شدن همكاری مدیران متا با شین بت در برنامه «ما خفی اعظم» شبكه الجزیره
رسوایی شین بت در قاب الجزیره
فعالان حقوق بشر و مقامات سابق فیس‌بوك در برنامه «ما خفی اعظم»، دست به افشاگری در خصوص هدف قرار گرفتن محتوای عربی- فلسطینی از سوی دستگاه‌های امنیتی رژیم صهیونیستی زدند. دبورا براون، پژوهشگر حوزه دیجیتال دیده‌بان حقوق بشر با اشاره به بی‌توجهی متا به مسائل حقوق بشری، از این شركت به دلیل اتخاذ استاندارد دوگانه در پرونده‌های مختلف انتقاد كرد. به عنوان مثال پس از آغاز بحران اوكراین این شبكه اجازه تولید و انتشار محتوای «ضد روسی» را در سراسر جهان داد؛ اما در موارد مشابه اجازه انعكاس صدای مردم یمن و فلسطین را در فضای افكار عمومی نداد.
اشرف زیتون، مدیر سابق بخش سیاست‌های خاورمیانه و شمال آفریقا فیس‌بوك
جیلیان یورك فعال حقوق بشر آمریكایی، با تأیید دخالت رژیم صهیونیستی در عملكرد شبكه‌های اجتماعی اعلام كرد كه محتوای عربی بیش از محتوای عبری در معرض سانسور قرار می‌گیرد. مارلنا ویسنیاك، كارشناس حقوق دیجیتال نیز با تأیید محدودیت بیش از اندازه شبكه‌های اجتماعی علیه محتوای عربی- فلسطینی، معتقد است مستندات زیادی وجود دارد كه نشان می‌دهد برخلاف محتوای عبری، محتوای عربی در ابعاد بزرگ‌تری محدود یا حذف می‌شود.
روند سانسور مطالب فلسطینی‌ها و عرب‌ها در اعتراض به سیاست‌های آپارتایدی تل‌آویو از سال 2016 وارد فصلی جدید شده است. اشرف زیتون، مدیر سابق بخش سیاست‌های خاورمیانه و شمال آفریقا فیس‌بوك، به افشای این واقعیت پرداخت كه از اواخر سال 2016، تل‌آویو رصد شركت‌های رسانه‌ها و شبكه‌های اجتماعی را تشدید و علیه آنها جریمه‌های مالی بسیار سنگینی وضع كرد. اریك باربینگ مدیر سابق واحد سایبری رژیم صهیونیستی نیز در مصاحبه‌ای با برنامه «ما خفی اعظم»، به وجود سیاست صهیونیست‌ها در قبال شبكه‌های اجتماعی در فضای رسمی و غیررسمی اشاره كرد.
به گفته وی سازمان شین بت از شركت متا خواسته بود تا كلمات، هشتگ‌ها، تصاویر و حتی لایك برای عكس شهدای فلسطینی را حذف كند. باربینگ در ادامه گفته كه فیس‌بوك و سایر شبكه‌های اجتماعی برای حفظ منافع و فرار از مجازات احتمالی صهیونیست‌ها، درخواست تل‌آویو برای حذف مطالب ضداسرائیلی را پذیرفتند.
اریك باربینگ، مدیر سابق واحد سایبری رژیم اسرائیل
به گفته این مقام سابق رژیم صهیونیستی، شركت متا از بسیاری از متخصصان اسرائیلی كه در واحدهای نظامی و فنی ارتش مشغول به فعالیت‌اند، در تشكیلات خود استفاده می‌كنند. براساس تحقیقات انجام شده بین سال‌های 2016 الی 2020 میزان همكاری میان شین بت و شركت متا برای حذف یا محدود كردن محتوای حامی فلسطین در شبكه‌های اجتماعی تشدید شده است. در جریان اعتراضات ماه مه، میزان درخواست‌های ارسال شده از سوی واحدهای سایبری به متا رقم 4500 را نشان می‌دهد.
در سال 2021 متا اعلام كرد كه میزان درخواست‌ها برای محدود كردن محتوای حامی مقاومت هشت برابر شده است. سال گذشته تنها در یك مورد واحد سایبری رژیم صهیونیستی 5 هزار درخواست برای بستن یا محدود كردن فعالیت صفحه‌های ضداسرائیلی ارسال كرده و با پاسخ مثبت مواجه شده است.
تیم تولید برنامه الجزیره در اقدامی پژوهشی دو صفحه به زبان‌های عبری و عربی در شبكه اجتماعی فیس‌بوك تأسیس كرد تا از این طریق میزان تعهد كاری و حرفه‌ای بودن این پلت‌فرم‌ها را ارزیابی كند. صفحه عربی به نام «لمه فلسطینیه» و صفحه عبری به نام «ارض الاجداد» نام گذاری شده بود. در مورخ بیست‌وششم ژوئیه 2023 تیم تولید اقدام به انتشار اخبار و تصاویر شهدای فلسطینی در نابلس كرد. پس از مدت كوتاهی این صفحه هشدارهایی مبنی بر مسدود شدن دائمی صفحه دریافت كرد. هم‌زمان این خبر و تصاویر در صفحه عبری نیز بارگذاری شد اما مدیریت فیس‌بوك پست را حذف نكرد و پیام هشدار آمیز به صفحه ارسال نشد.
تبعیض قانونی علیه محتوای حامی فلسطین
جولی آوانو، یكی از اعضای هیأت نظارت شركت متا با اشاره به تبعیض علیه محتوای فلسطینی و اسرائیلی، از اعمال بیش از حد قوانین فیس‌بوك و اینستاگرام در خصوص محتوای عربی خبر داد. به عنوان مثال كاربری مصری اقدام به انتشار خبری در خصوص بازوی نظامی جنبش مقاومت اسلامی (حماس) كرده بود كه این اقدام موجب حذف این پست از سوی شركت متا شد. همچنین در جریان این تحقیقات كه با نام «الفضاء المغلق» دنبال می‌شد، به نقش لابی رژیم صهیونیستی در اعمال فشار بر مدیریت فیس بوك پرداخته شده است.
در همین راستا مدیر سابق بخش سیاست‌های عمومی خاورمیانه و شمال آفریقا نیز اعمال فشار و نفوذ اسرائیلی‌ها بر فیس بوك را تأیید كرده بود. این موضوع صرفاً بر روند نظارت یا اعمال قوانین نشده و حتی لابی‌های وابسته به تل‌آویو سعی كردند تا بر الگوریتم‌های این شبكه‌های اجتماعی تأثیر گذاشته و آنها را در راستای منافع صهیونیست‌ها قرار دهند. در اقدامی دیگر سازمانی یهودی مستقر در آمریكا با راه‌اندازی اپلیكیشن از كاربران و مشتریان خود خواست تا محتوای ضداسرائیلی را گزارش دهند.
براساس اطلاعات منتشر شده از سوی پژوهشگران مشخص شده است كه ده‌ها نیروی شركت متا، مانند برخی مدیران، سرپرست‌ها و تكنسین‌ها دارای تابعیت اسرائیلی بوده و در ارتش و دولت رژیم صهیونیستی و آمریكا سابقه فعالیت دارند. در میان این افراد نام‌های مشهوری مانند آدام موسری مدیرعامل اینستاگرام، جوردنا كاتلر مشاور سابق نتانیاهو، دیوید فیشر مدیر بخش مالی فیس‌بوك و امی پالمور رئیس سابق دادگستری رژیم صهیونیستی به چشم می‌خورد كه به صورت هدفمند جلوی انتشار محتوای حامی فلسطین را مسدود می‌كردند. شركت متا پس از خرید شركت‌های اسرائیلی فعال در حوزه فناوری، یكی از بزرگ‌ترین دفاتر مركزی خود را در تل‌آویو افتتاح كرد.
قابل تأمل‌ترین داده افشا شده در خصوص پروژه «سانسور صدای فلسطینی‌ها» الگوگیری تشكیلات خودگردان برای جاسوسی از مخالفان و معترضان به سیاست‌های این گروه است. به عبارت دیگر، نیروهای وابسته به محمود عباس به جای دفاع از حقوق مردم فلسطین در برابر تلاش‌های غیرحرفه‌ای شركت متا، قدم در مسیر صهیونیست‌ها گذاشته و به دنبال محدود كردن صدای شهروندان فلسطینی هستند. به نظر می‌رسد انتشار این اخبار در كرانه باختری و نوار غزه موجب تضعیف بیش از پیش تشكیلات خودگردان در برابر حماس و جهاد اسلامی در كرانه باختری و نوار غزه شود.
بهره سخن
همكاری شركت‌های صاحب امتیاز شبكه‌های اجتماعی با سرویس امنیتی رژیم صهیونیستی بار دیگر نشان می‌دهد كه صحبت از گردش آزاد اطلاعات و حمایت از حقوق بشر تنها شعارهای مصرفی برای اعمال فشار برای دولت- ملت‌های مستقل از مدار غرب است. تیغ سانسور شبكه‌های اجتماعی، تحت هدایت سرویس‌های اطلاعاتی تل‌آویو، بیش از پیش علیه كاربران حامی حقوق مردم فلسطین مورد استفاده قرار می‌گیرد.
